Orthomoleculair kennisinstituut
Menu

Snel werkende schildklier (Hyperthyreoïdie)

In het kort
  • Hyperthyreoïdie is een te snel werkende schildklier door een teveel aan schildklierhormonen
  • De meest voorkomende oorzaak is een auto-immuniteitsziekte (ziekte van Graves)
  • Klachten van een snelle schildklier zijn o.a. een hoge hartslag, een gejaagd gevoel en gewichtsverlies
  • Bij een snelle schildklier is er meer oxidatieve stress in het lichaam aanwezig, waardoor het meer antioxidanten verbruikt
In het kort

Wat is Snel werkende schildklier (Hyperthyreoïdie)?

De schildklier is een klier aan de voorkant van de hals die verantwoordelijk is voor de stofwisseling. Het orgaan maakt schildklierhormonen aan en verspreidt deze via het bloed om diverse lichaamsprocessen in werking te zetten. Deze hormonen zijn thyroxine (T4) en tri-joodthyronine (T3). Bij een teveel aan schildklierhormonen versnelt de stofwisseling. Dit wordt een snel werkende schildklier ofwel hyperthyreoïdie genoemd. Verschillende lichaamsprocessen verlopen daarbij sneller dan normaal.

De hersenen sturen de schildklier aan via de hypothalamus en de hypofyse. Deze maken respectievelijk TRH (thyrotropin releasing hormone) en TSH (thyroid stimulating hormone) aan. Vervolgens zet TSH de schildklier aan tot productie van thyroxine (T4), wat moet worden omgezet in het actieve T3. Om deze schildklierhormonen aan te maken is jodium en tyrosine nodig. Bij mensen met hyperthyreoïdie remt jodium de afgifte en synthese van het schildklierhormoon.

Hypothyreoïdie is het tegenovergestelde van hyperthyreoïdie. Dit betekent dat de schildklier te traag werkt. Ook hier zijn verschillende oorzaken mogelijk, waaronder de auto-immuunziekte Hashimoto.

Wat is Snel werkende schildklier (Hyperthyreoïdie)?

Symptomen

Hyperthyreoïdie kan op verschillende manieren tot uiting komen. Bekende verschijnselen zijn:

  • Hoge hartslag/hartkloppingen
  • Gewichtsverlies
  • Warme lichaamstemperatuur
  • Overmatig zweten
  • Gejaagd/onrustig gevoel
  • Diarree
  • Toegenomen eetlust
  • Spierzwakte en vermoeidheid
  • Bolle, uitpuilende ogen (oogziekte van Graves)
  • Struma
Symptomen

Oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken voor hyperthyreoïdie mogelijk. De ziekte van Graves is de meest voorkomende oorzaak (gemiddeld 75 procent van de gevallen). Hierbij werkt de schildklier te snel door aanval van het immuunsysteem, ook wel een auto-immuunreactie genoemd. Antistoffen tegen de TSH-receptor stimuleren de schildklier om meer schildklierhormonen te produceren.

Andere oorzaken zijn thryreoïditis (ontsteking van de schildklier), toxisch multinodulair struma (vergrote schildklier) of na de zwangerschap.

Een bloedonderzoek kan inzicht geven of er sprake is van een snelle schildklier en wat de mogelijke oorzaak is. Een laag TSH en hoog FT4 wijst op een snelle schildklier. Bij de ziekte van Graves zijn er TSH-antistoffen aan te tonen in het bloed.

Vooral vrouwen hebben een grotere kans op schildklierproblemen, ook veelal tijdens en kort na de zwangerschap. Ook erfelijkheid speelt een rol. Bij de ziekte van Graves kan de oogziekte GO voorkomen (in gemiddeld 50 procent van de gevallen in lichte tot milde mate). Risicofactoren voor deze oogziekte zijn met name roken en diabetes.

Oorzaken
Referenties
  1. Afink, G., Kulik, W., Overmars, H., de Randamie, J., Veenboer, T., van Cruchten, A., … & Ris-Stalpers, C. (2008). Molecular characterization of iodotyrosine dehalogenase deficiency in patients with hypothyroidism. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 93(12), 4894-4901.
  2. Patrick L. Iodine: Deficiency and therapeutic considerations. Altern Med Rev 2008;13:116-27.
  3. Hegedus, L. Treatment of Graves’ hyperthyroidism: evidence-based and emerging modalities. Endocrinol.Metab Clin North Am 2009;38(2):355-71, ix.
  4. Bacic-Vrca, V., et al. (2005). The effect of antioxidant supplementation on superoxide dismutase activity, Cu and Zn levels, and total antioxidant status in erythrocytes of patients with Graves’ disease. Clin Chem Lab Med., 43(4),383-8.
  5. Drutel, A., Archambeaud, F., Caron, P. (2013). Selenium and the thyroid gland: more good news for clinicians. Clin Endocrinol (Oxf).,78(2),155-64
  6. Mancini, A., et al. (2013). Thyroid hormones and antioxidant systems: focus on oxidative stress in cardiovascular and pulmonary diseases. Int J Mol Sci.,14(12),23893-909.
  7. Venditti, P., Di Stefano, L., Di Meo, S. (2013). Vitamin E management of oxidative damage-linked dysfunctions of hyperthyroid tissues. Cell Mol Life Sci., 70(17),3125-44.
  8. Drutel, A., Archambeaud, F., Caron, P. (2013). Selenium and the thyroid gland: more good news for clinicians. Clin Endocrinol (Oxf).,78(2),155-64.
  9. Mackawy, A.M.H., Al-Ayed, B.M., & Al-Rashidi, B.M. (2013). Vitamin D deficiency and its association with thyroid disease. International journal of health sciences, 7(3), 267.
  10. Soldin, O.P., O’Mara, D.M., Aschner, M. (2008). Thyroid hormones and methylmercury toxicity. Biol Trace Elem Res.,126(1-3),1-12.
  11. Napolitano, G., Fasciolo, G., Di Meo, S., & Venditti, P. (2019). Vitamin E supplementation and mitochondria in experimental and functional hyperthyroidism: a mini-review. Nutrients, 11(12), 2900.
  12. Venditti, P., Di Stefano, L., & Di Meo, S. (2013). Vitamin E management of oxidative damage-linked dysfunctions of hyperthyroid tissues. Cellular and Molecular Life Sciences, 70(17), 3125-3144.
Sluiten